ရန္ကုန္ဘူတာၾကီး (ယၡင္ ကြမ္းျခံဘူတာ ) - ၁၉၀၀ ခုႏွစ္

Jyoti Cinema - ရန္ကုန္ျမိဳ ့ ( ၁၉၄၉ ခုႏွစ္ )

ဒိုဆန္နီရုပ္ရွင္ရံု>Jyoti Cinema >ရန္ေအာင္စီနီမာ>သီဟရုပ္ရွင္ရံု>ဖ်က္သိမ္း
အမွတ္ ၇၅-၈၁, ၃၉လမ္းႏွင့္အေနာ္ရထာလမ္းေထာင့္
အေနာ္ရထာလမ္း (Fraser Road)

လွသူဇာထီဆိုင္ - ရန္ကုန္ျမိဳ ့ ( ၁၉၅၀ ခုႏွစ္

                                                                          

                                                                                                                                       

၁၉၆၅ ခုႏွစ္ တြင္ တည္ေဆာက္လ်က္ရွိေသာ မဟာရန္ကုန္၏ သု၀ဏၰျမိဳ႕သစ္စီမံကိန္း

၁၉၆၅ ခုႏွစ္ တြင္ တည္ေဆာက္လ်က္ရွိေသာ မဟာရန္ကုန္၏ သု၀ဏၰျမိဳ႕သစ္စီမံကိန္းတြင္ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီ၀င္ ႏွင့္ အိမ္ယာေဆာက္လုပ္ေရးဌာန တာ၀န္ခံ (၀န္ၾကီး လို႕မသုံးႏံႈးပါ) ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္စိန္၀င္း စိတ္ေရာကိုယ္ပါ ျပံဳးရႊင္စြာျဖင့္ ကိုယ္တိုင္ပါ၀င္ လုပ္အားေပးေနပုံ။ ပုံထဲတြင္ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္စိန္၀င္း က ေရာစပ္ျပီးေသာ ဘိလပ္ေျမမ်ားကို သံပုံးျဖင့္ထမ္း၍ လိုအပ္သည့္ေနရာသို႕ ပို႕ေဆာင္ေပးေနသည္ကို ေတြ႕ရေပသည္။
(၁၉၆၅ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ျမ၀တီ မဂၢဇင္း မွ)
==========================
Myo Thaik > ျမန္မာ့ေရွးေဟာင္း ဓာတ္ပံုမ်ား

.Shwe Dagon Pagoda- Rangoon; Burma(1930's)

Y.E MODAN BROS GUN HOUSE ( ARMS & AMMUNITION ) Rangoon 1949

ကြမ္းယာဆိုင္ - ရန္ကုန္ျမိဳ ့ (၁၉၅၀ ခုႏွစ္)

ဆူးေလဘုရားလမ္း..

'၁၉၆၂ ခုႏွစ္ မတ္လ ၂ရက္ေန ့ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီ အာဏာသိမ္းျခင္းမွတ္တမ္း'

၁၉၆၂ ခုႏွစ္ မတ္လ ၂ရက္ေန ့ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီ အာဏာသိမ္းျခင္းမွတ္တမ္း'
***********************************************************************
-၁၉၆၂ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၂၈ ရက္ေန႔တြင္မူ အာဏာသိမ္းရန္ စစ္ဆင္ေရးကို ဆင္ႏႊဲၾကရမည္။ တာ၀န္ခံတပ္မွဴးမ်ားသည္ စစ္ဆင္ေရးဆင္ႏႊဲရန္ အမိန္႔ရ႐ွိသျဖင့္ မိမိတို႔၏ တပ္မ်ားကို အသင့္ျပင္ဆင္ထားခဲ့သည္။
ထိုညတြင္ပင္ စစ္ဆင္ေရးအတြက္ အားလံုးအဆင္သင့္ျဖစ္လွ်င္ ဆင္ႏႊဲရန္ အထက္အႀကီးအကဲထံမွ ႏႈတ္မိန္႔ထြက္လာသည္။ ထိုအခါ စစ္ဆင္ေရးတာ၀န္ခံတပ္မွဴးမ်ားသည္ အခ်င္းခ်င္းတုိင္ပင္ေဆြးေႏြးၾကၿပီး စစ္ဆင္ေရးဆင္ႏႊဲရမည့္ေန႔ကို မတ္လ ၂ ရက္ေန႔ ဟုလည္းေကာင္း၊ စတင္မည့္အခ်ိန္ကို မတ္လ ၁ရက္ေန႔ည ၁၂ နာရီတိတိဟု လည္းေကာင္း သတ္မွတ္ခဲ့ၾကသည္။
ဤအစီအစဥ္ကို တပ္မေတာ္ေထာက္လွမ္းေရးညႊန္ၾကားမွဴးဗိုလ္မွဴးတင္ဦးႏွင့္ အခ်က္ျပ ဆက္သြယ္ေရးတပ္မွဴးညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဒုတိယဗိုလ္မွဴးႀကီး ဘနီတို႔လည္း သိ႐ွိခဲ့ၾကသည္။
သို႔ေသာ္ ထိုစစ္ဆင္ေရးအစီအစဥ္ကို သိၿပီးျဖစ္ေသာ တပ္မေတာ္ တပ္မွဴးမ်ားသည္ အျခားအရာ႐ွိမ်ား၊ မိမိတို႔ လက္ေအာက္အရာ႐ွိမ်ားႏွင့္ စစ္သည္မ်ားကို ေျပာၾကားျခင္းမျပဳခဲ့ေခ်။ စစ္ဆင္ေရးတစ္ရပ္ကို ဆင္ႏႊဲရန္သာ တပ္လွန္႔ထားခဲ့သည္။
● အာဏာသိမ္းစစ္ဆင္ေရး
၁၉၆၂ ခုႏွစ္ မတ္လ ၁ ရက္ေန႔ ည ၁၁နာရီခန္႔တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္းသို႔ ခ်ီတက္ရမည့္ တပ္ဖြဲ႕မ်ားကို စစ္ဆင္ေရးတာ၀န္ခံမ်ားက စစ္ဆင္ေရးအေၾကာင္း ႐ွင္းလင္းေျပာၾကားၿပီး အသင့္ျပင္ေစသည္။ ထို႔ေနာက္ လက္ေအာက္အရာ႐ွိမ်ားအား တာ၀န္အသီးသီး ခြဲေ၀ေပးအပ္ၿပီး ည ၁၂ နာရီတြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္းသို႔ စစ္ခ်ီခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
စစ္တပ္သည္ မဂၤလာဒံုေလယာဥ္ကြင္း႐ွိ ဆက္သြယ္ေရးစခန္း၊ အသံလႊင့္႐ုံ၊ ေၾကးနန္းဌာန၊ ပါလီမန္အေဆာက္အအံု၊ ရဲမင္းႀကီး႐ုံး စစ္ရဲတပ္၊ ျပည္ေထာင္စုဘဏ္၊ ဘူတာ႐ုံ၊ ဆိပ္ကမ္း၊ ရဲဌာနမ်ား၊ ၀န္ႀကီးမ်ားေနထိုင္ေသာ ၀င္ဒါမီယာ၊ ၀င္ဒါမီယာကုတ္ (ယခု ေ႐ႊလီလမ္း) ႐ွိ ႐ွမ္းေဂဟာ၊ ေ႐ႊေတာင္ၾကားလမ္း၊ ျပည္ေထာင္စုလမ္းသြယ္႐ွိ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေနအိမ္၊ ကုကၠိဳင္းလမ္းႏွင့္ ဂြတၱလစ္လမ္း (ယခု ဆရာစံလမ္း) ေထာင့္႐ွိ စ၀္ေ႐ႊသိုက္ေနအိမ္၊ ကမၻာေအးဘုရားလမ္း႐ွိ တရား၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးျမင့္သိန္းေနအိမ္၊ ဖေရဇာလမ္း (ယခုဒဂံု ၿမိဳ႕နယ္႐ွိ ေတာ္၀င္လမ္း) ႐ွိ ကယားေဂဟာ တို႔ကို သြား၀ိုင္းရံထားလိုက္ၾကသည္။ နံနက္ ၂ နာရီခန္႔တြင္ တပ္မေတာ္တပ္ဖြဲ႕မ်ားသည္ ဂြတၱလစ္လမ္း ျပည္ေထာင္စုလမ္းသြယ္ အမွတ္ ( ) တြင္ ေနထိုင္ေသာ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးႏု၊ ၀န္ႀကီးေဒါက္တာဦးဧေမာင္ ႏွင့္ ျပည္လမ္း ခုနစ္မိုင္ခြဲတြင္ ေနထိုင္ေသာ မိုးနဲေစာ္ဘြား စ၀္ျပည့္၊ မိုင္းေနာင္ ေစာ္ဘြား စ၀္အုန္းေမာင္တို႔ကို ဖမ္းဆီးခဲ့သည္။ ႏိုင္ငံေတာ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးႏုကို စစ္ေထာက္လွမ္းေရးမွ ဖမ္းဆီးၿပီးေနာက္ ကားေပၚသို႔ တင္အၿပီး၌ စကား၀ွက္ျဖင့္ “ေလာက္ေကာင္” မိၿပီဟု ဌာနခ်ဳပ္သို႔ သတင္းပို႔ခဲ့သည္။ ေနာင္တြင္ ဦးႏု၏ သမီးႀကီးျဖစ္သူ ေဒၚစန္းစန္းႏုက ကၽြန္မၾကားတာက “ဇာတ္ေကာင္” ပါပဲ။
ေဖေဖနားၾကားလြဲသြားတယ္နဲ႔ တူပါတယ္ ဟူ၍ ေျပာျပခဲ့ဖူးသည္။ သို႔ေသာ္ ရန္ကုန္ဘေဆြ၏ ျပည္သူ႔အေရးေတာ္ပံုသမိုင္း (လက္ႏွိပ္စက္စာမူ) ၌ ဦးႏုအားဖမ္းစဥ္က စာကား၀ွက္ “ေလာက္ေကာင္” ဟုသာ သံုးႏႈန္းထားေၾကာင္း ေတြ႕႐ွိရ၍ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးႏုၾကားသည့္အတုိင္း “ေလာက္ေကာင္” သည္သာ အမွန္ျဖစ္ပါေၾကာင္း သိ႐ွိရသည္။ ယင္းစာမူ၌ အျခား၀န္ႀကီးမ်ား၏ နာမည္ကိုလည္း စကား၀ွက္ျဖင့္ “ဖာသယ္”၊ “မိန္းမ႐ႊင္” “ဆိတ္လေစ့” “ႏွစ္ဖက္ခၽြန္” ဟူ၍ သံုးႏႈန္းထားရာ ရန္ကုန္ဘေဆြႏွင့္ အာဏာသိမ္း ေခါင္းေဆာင္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေန၀င္းတို႔ ဆက္ႏႊယ္ပတ္သက္ေနမည္လားဟု ေတြးထင္စရာပင္ျဖစ္သည္။
ထို႔ေနာက္ နံနက္ ၃ နာရီခန္႔တြင္ အျခား၀န္ႀကီးမ်ားျဖစ္ၾကေသာ ဦးရာ႐ွစ္၊ သခင္တင္၊ သခင္တင္ေမာင္၊ ဦးသြင္၊ ဦးဘေစာ၊ ေဒါက္တာေစာလွထြန္း၊ စ၀္ခြန္ခ်ိဳ၊ စ၀္၀ဏၰ၊ ႏိုင္ေအာင္ထြန္း၊ ဦးဘၿမိဳင္၊ ပါလီမန္အတြင္း၀န္ ကယားဦးစိန္တို႔ကိုလည္းေကာင္း၊ အင္းလ်ားလမ္း ေနအိမ္သစ္တြင္ ေနထိုင္ေသာ သမၼတ မန္း၀င္းေမာင္တို႔ကိုလည္းေကာင္း၊ တရား၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးျမင့္သိန္းကိုလည္းေကာင္း၊ ကယားေဂဟာတြင္ တည္းခိုေနေသာ ဦးၾကာပု၊ ဦးစိုးေမာင္၊ ဦးလြန္း၊ ဦးခ်စ္ဦး၊ ဦးထြန္းျမင့္ (ေတာင္ႀကီး) တို႔ကိုလည္းေကာင္း၊ ႐ွမ္းေစာ္ဘြားမ်ားႏွင့္ ႐ွမ္းျပည္နယ္မွ အမတ္မ်ားကိုလည္းေကာင္း၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ႏွင့္ လူမ်ိဳးစု လြႊတ္ေတာ္ဥကၠဌမ်ားကိုလည္းေကာင္း ဖမ္းဆီးခဲ့သည္။
အစိုးရအဖြဲ႕၀င္ ပုဂၢိဳလ္တို႔ကို ဖမ္းဆီးရာတြင္ တပ္မေတာ္က ႏုိင္ငံေတာ္အာဏာကို သိမ္းယူလုိက္ၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ႐ွင္းျပ၍ ၎တို႔အိမ္တြင္ ထား႐ွိေသာ လက္နက္မ်ားကိုလညး္ အပ္ႏွံေစခဲ့သည္။
တရား၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးျမင့္သိန္းကို ဖမ္းဆီးစဥ္က ဖမ္း၀ရမ္းေတာင္းသျဖင့္ ဖမ္းဆီးသည့္ တပ္မေတာ္အရာ႐ွိလည္း ေတြေ၀သြားၿပီး တပ္ဖြဲ႕မ်ားကို အုပ္ခ်ဳပ္၍ လိုက္ပါလာခဲ့ေသာ တပ္မွဴးထံ သတင္းပို႔ခဲ့သည္။
တပ္မွဴး လည္း ဦးျမင့့္သိန္း၏ အိမ္သို႔ လုိက္သြားၿပီး တပ္မေတာ္က အာဏာသိမ္းျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကား၍ ဖမ္းဆီးခဲ့ရသည္ဟု ဆိုသည္။
၀န္ႀကီးမ်ား၏ ေနအိမ္တြင္ လံုၿခံဳေရးတာ၀န္ယူေနၾကရေသာ ရဲအဖြဲ႕၀င္မ်ားအား စစ္တပ္တပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ားေရာက္႐ွိလာလွ်င္ ခုခံပစ္ခတ္ျခင္း မျပဳရန္ ႀကိဳတင္ညႊန္ၾကားထားေသာေၾကာင့္ ၀န္ႀကီးမ်ားကို ဖမ္းဆီးရာတြင္ အဆင္ေျပလြယ္ကူေစခဲ့သည္။
သို႔ေသာ္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ကုကၠိဳင္းလမ္းႏွင့္ ဂြတၱလစ္လမ္း (ယခု ဆရာစံလမ္း) ေထာင့္႐ွိ စ၀္ေ႐ႊသိုက္ေနအိမ္သို႔ ေရာက္ရွိစဥ္က လံုၿခံဳေရးအေစာင့္မ်ားအား ႐ွမ္းဘာသာျဖင့္ ခုခံျခင္းမျပဳရန္ ေအာ္၍ ေျပာေသးသည္။
သို႔ေသာ္ အေစာင့္မ်ားက ပစ္ခတ္သျဖင့္ စစ္တပ္မွလည္း ျပန္လည္ပစ္ခတ္ရာတြင္ စ၀္ေ႐ႊသိုက္၏သားငယ္ အသက္ (၁၇) ႏွစ္ အ႐ြယ္႐ွိ စ၀္မီမီသိုက္ ေခၚ စ၀္ေစးဟုမ္ဖ မွာ ဦးေခါင္းႏွင့္ ေျခေထာက္တြင္ က်ည္ဆံထိမွန္၍ ေသဆံုးသြားခဲ့ရသည္။
စ၀္မီမီသိုက္ ေသဆံုးမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ စ၀္မီမီသိုက္၏ အစ္ကို (ယူဂ်င္းသိုက္ (Eugene Thaike) က ရန္ကင္းရဲဌာနတြင္ အမႈဖြင့္ တုင္ၾကားခဲံသည္။ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ မတ္လ ၂ ရက္ေန႔ နံနက္ ၂ နာရီခန္႔တြင္ အမ်ိဳးအမည္မသိေသာ ယူနီေဖာင္း၀တ္ထားသူမ်ားက အိမ္အတြင္းသို႔ ၀င္ေရာက္လာက ေသနတ္ျဖင့္ ပစ္ခတ္ေသာေၾကာင့္ မိမိ၏ညီ စ၀္မီမီသိုက္ကို ထိမွန္ေသဆံုးသြားေၾကာင္း တုိင္ၾကားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ရန္ကင္းရဲဌာနမွ လူသတ္မႈ ပုဒ္မ ၃၀၂ အရ အမႈဖြင့္ေပးခဲ့သည္။ တပ္မေတာ္ကမူ စ၀္မီမီသိုက္ေသခဲ့ရျခင္းအတြက္ စာနာေထာက္ထားမႈ႐ွိေၾကာင္းျပသၿပီး ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီဥကၠဌ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေန၀င္းကလည္း စ၀္မီမီသိုက္ ကြယ္လြန္အနိစၥေရာက္ျခင္းကို ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီ၀င္ မ်ားက အထူး၀မ္းနည္းေၾကကြဲမိေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည့္ သ၀ဏ္လႊာကို ေညာင္ေ႐ႊေစာ္ဘြားႀကီး စ၀္ေ႐ႊသိုက္ႏွင့္ မဟာေဒ၀ီတို႔ထံ ေပးပို႔ခဲ့သည္။
ထိုစဥ္က မဟာေဒ၀ီ စ၀္ဟိန္ခမ္းမွာ အဂၤလန္သို႔ ေရာက္ေနသျဖင့္ ဗိုလ္မွဴးႀကီးေစာျမင့္သည္ ၀မ္းနည္းသ၀ဏ္လႊာကို စ၀္ေ႐ႊသိုက္၏သားအႀကီးဆံုးျဖစ္သူ စ၀္ဆုိင္အံု၏ လက္သို႔ ေပးအပ္ခဲ့ရသည္။ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ မတ္လ ၄ ရက္ေန႔တြင္ က်င္းပသည့္ ဈာပန အခမ္းအနားသို႔လည္း ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီက လြမ္းသူ႔ပန္းေခြေပးပို႔ခဲ့သည္။
၁၉၆၂ ခုႏွစ္ မတ္လ ၂ ရက္ေန႔ နံနက္တြင္ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီက ဖမ္းဆီးခဲ့ေသာ ပုဂၢိဳလ္တို႔မွာ သမၼတ မန္း၀င္းေမာင္၊ ႏုိင္ငံေတာ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးႏု၊ ၀န္ႀကီးမ်ားျဖစ္ၾကေသာ သခင္တင္၊ ေဒါက္တာ ဦးဧေမာင္၊ ဦးရာ႐ွစ္၊ ဦးဘေစာ၊ သခင္တင္ေမာင္၊ ဦးသြင္၊ စ၀္ခြန္ခ်ိဳ၊ စ၀္၀ဏၰ၊ ေဒါက္တာ ေစာလွထြန္း၊ ဦးဇာရဲလ်န္၊ ဦးဘၿမိဳင္၊ ႏိုင္္ေအာင္ထြန္း၊ တရား၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးျမင့္သိန္း၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ဥကၠဌ မန္းဘဆိုင္၊ လူမ်ိဳးစု လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ စ၀္ခြန္ၾကည္၊ ေညာင္ေ႐ႊေစာ္ဘြားသမၼတေဟာင္း စ၀္ေ႐ႊသိုက္၊ မိုးနဲေစာ္ဘြား စ၀္ျပည့္၊ လဲခ်ားေစာ္ဘြား စ၀္ႏြံ၊ သာမိုင္းခမ္းေစာ္ဘြား စ၀္မန္လစ္၊ စ၀္ခြန္ထီး၊ စ၀္မန္ဖ (သိႏၷီေျမာက္ပိုင္း အမတ္)၊ စ၀္ေအာင္ဖူး (လြိဳင္လင္ အလယ္ပိုင္းအမတ္)၊ ဦးခ်စ္ (လြိဳင္လင္ ေတာင္ပိုင္းအမတ္)၊ ဦးရီေရာင္း (က်ိဳင္းတံုေျမာက္ပိုင္းအမတ္)၊ ဦးခြန္ေနာ္ (က်ိဳင္းတံု အေနာက္ပိုင္းအမတ္)၊ ဦးျဖဴ (မိုင္းပြန္အမတ္)၊ ဦးေက်ာ္စိန္ (သာမိုင္းခမ္းအမတ္)၊ ဦးလြန္း (စကားအမတ္)၊ ဦးအမ္ေဇာ္လ (ကြတ္ခိုင္အမတ္)၊ ဦးစိန္ (ကယား)၊ ဦးထြန္းျမင့္ (ေတာင္ႀကီး)၊ ဦးၾကာပု၊ ဦးျမတ္ဖူး၊ ဦးစိုးေမာင္၊ ဦးခ်စ္ဦး၊ ဦးသန္းတင္၊ ဦးတင္ေအာင္ တို႔ ျဖစ္ၾကသည္။
၁၉၆၂ ခုႏွစ္ မတ္လ ၂ ရက္ေန႔ နံနက္တြင္ အဖမ္းမခံရေသာ ပုဂၢိဳလ္ႏွစ္ဦးမွာ ငပလီသို႔ ေရာက္ေနေသာ ဗိုလ္မွဴးေအာင္ႏွင့္ သမၼတ အျဖစ္ ေ႐ြးခ်ယ္ရန္ လ်ာထားၿပီးျဖစ္ေသာ ဆမားဒူး၀ါဆင္၀ါးေနာင္ တို႔ ျဖစ္ၾကသည္။ ဆမားဒူ၀ါးဆင္၀ါးေနာင္ မွာ ျမစ္ႀကီးနားခ႐ိုင္အတြင္း႐ွိ ၎၏ဘိုးဘြား မိဘမ်ားအစဥ္အဆက္ ေနထိုင္ခဲ့ေသာ ဆမား႐ြာသို႔ ေရာက္႐ွိ ေနသည္ဟု ဆိုသည္။
အဖမ္းခံရသူတို႔တြင္ ေဒါက္တာေစာလွထြန္းႏွင့္ ဦးဇာရဲလ်န္တို႔မွအပ ကရင္ျပည္နယ္၊ ခ်င္း၀ိေသသတုိင္းႏွင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္တို႔မွ အျခားပုဂၢိဳလ္မ်ားပါ၀င္ျခင္းမ႐ွိေပ။ မတ္လ ၂ ရက္ေန႔ နံနက္က အဖမ္းခံရသူပုဂၢိဳလ္မ်ားစြာကို ပထမတြင္ ၀င္ဒါမီယာအနီး႐ွိ အသံလႊင့္႐ုံသို႔ ပို႔ထားခဲ့သည္။
စစ္တပ္ တပ္ဖြဲ႕မ်ားသည္ ဖမ္းဆီးလာခဲ့သူမ်ားကို အသံလႊင့္႐ုံအတြင္း႐ွိ ယမန္ေန႔ညက ဖက္ဒရယ္မူေဆြးေႏြးပြဲက်င္းပခဲ့ေသာ ခန္းမေဆာင္ႀကီးအတြင္းတြင္ ထား႐ွိသည္။
နံနက္ ၆ နာရီခန္႔တြင္မူ ဖမ္းထားေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ားကို ေလာ္ရီကားမ်ားေပၚတင္၍ လက္နက္ကိုင္ အေစာင့္အၾကပ္မ်ား စီးနင္းေသာ ကားမ်ားလုိက္ပါလ်က္ မဂၤလာဒံုသို႔ ပို႔ခဲ့သည္။
ထိုေန႔နံနက္က ရာသီဥတုမွာ အံု႕မႈိင္း၍ မိုးတဖြဲဖြဲ ႐ြာလ်က္႐ွိသည္။ မဂၤလာဒံုသို႔ သြားရာလမ္းတစ္ေလွ်ာက္တြင္ တင့္ကားမ်ားႏွင့္ စစ္သားမ်ားေစာင့္ၾကပ္လ်က္ ႐ွိသည္။
ဖမ္းဆီးလာေသာ ပုဂၢိဳလ္တို႔ကို မဂၤလာဒံု႐ွိ ရန္ႀကီးေအာင္ တပ္မေတာ္႐ုပ္႐ွင္႐ုံတြင္ စု႐ုံးထားသည္။ စစ္သားမ်ားသည္ ဖမ္းဆီးလာေသာ ပုဂၢိဳလ္တို႔ကို လက္ဖက္ရည္၊ နံျပားတို႔ျဖင့္ ဧည့္ခံ ေကၽြးေမြးသည္ ဟူ၍ ကယားဦးစိန္ေရးသားခဲ့ေသာ “အာဏာသိမ္းမွတ္တမ္း” (လက္ေရးမူ) ၌ ေဖာ္ျပထားသည္။
မၾကာမီတြင္ပင္ အဖမ္းခံရသူတို႔အနက္ မန္းဘဆိုင္၊ စ၀္ခြန္ၾကည္၊ ဦးဘေစာ၊ ေဒါက္တာေစာလွထြန္း၊ ဦးဇာရဲလ်န္၊ ဦးဘၿမိဳင္ ႏွင့္ စ၀္မန္ဖ တို႔ကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သို႔ ျပန္ေခၚ၍ စစ္႐ုံးခ်ဳပ္ (ယခုႏိုင္ငံေတာ္ ကာကြယ္ေရးတကၠသိုလ္) အတြင္း႐ွိ ဒဂံုရိပ္သာတြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေန၀င္းက ေခတၱေတြ႕ဆံုကာ မွားယြင္းဖမ္းဆီး မိေၾကာင္း ေျပာၾကား၍ ျပန္လႊတ္ေပးခဲ့သည္။
မဂၤလာဒံုတြင္ ဖမ္းဆီးထားေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ားအနက္ သမၼတမန္း၀င္းေမာင္၊ နုိင္ငံေတာ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးႏု၊ တရား၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးျမင့္သိန္း၊ သခင္တင္၊ စ၀္ခြန္ခ်ိဳ၊ ဦးရာ႐ွစ္ ႏွင့္ စ၀္၀ဏၰ တို႔ကို သီးျခားစီခြဲ၍ အေစာင့္အၾကပ္ ထူထပ္စြာ ခ်ထားခဲ့သည္။
က်န္ပုဂၢိဳလ္မ်ားကို ႏွစ္စုခြဲ၍ မဂၤလာဒံု ရန္ႀကီးေအာင္ ႐ုပ္႐ွင္႐ုံအနီး႐ွိ ေလ့က်င့္ေရးတပ္ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္အထိ ဗဟိုႏုိင္ငံေရး တကၠသိုလ္အျဖစ္ အသံုးျပဳခဲ့သည့္ အေဆာက္အအံု ျဖစ္ၿပီး ယခုအခါ တပ္မေတာ္ ေဆး႐ုံႀကီး၏ တိုးခ်ဲ႕အေဆာက္အံု) တြင္ ထိန္းသိမ္းထားခဲ့သည္။
သို႔ေသာ္ ပထစအစိုးရအဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးႏုႏွင့္တကြ ထိန္းသိမ္း ထားသူမ်ားအား မဂၤလာဒံုတြင္ ထား႐ွိရာ၌ အေလာသံုးဆယ္ စီစဥ္ေဆာင္႐ြက္ခဲ့ရသျဖင့္ လံုၿခံဳေရးအတြက္ အလြန္အႏၱရာယ္႐ွိသည္ဟု တပ္မေတာ္အရာ႐ွိေဟာင္း စၾကာၾကည္ေဆြ ေရးသားခဲ့ေသာ စာတမ္း (လက္ႏွိပ္စက္မူ) ၌ ေဖာ္ျပထားသည္။
အေၾကာင္းမွာ ဖမ္းဆီးခံရေသာ ႏုိင္ငံသားအမ်ားစုသည္ လြတ္လပ္ေရး ႀကိဳးပမ္းမႈ အေတြ႕အႀကံဳမ်ား ႐ွိၾကျခင္း၊ နယ္ခ်ဲ႕ကိုလိုနီမ်ား၏ အခ်ဳပ္ေထာင္မွ ထြက္ေျပးလြတ္ေျမာက္ခဲ့ဖူး သူမ်ား႐ွိခဲ့ၾကျခင္း မ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
ထိုစဥ္က ေထာက္လွမ္းေရးညႊန္ၾကားေရးမွဴး တာ၀န္ယူထားေသာ ဗိုလ္မွဴးတင္္ဦး (ေနာင္တပ္မေတာ္ ေထာက္လွမ္းေရးညႊန္ၾကားေရး မွဴးခ်ဳပ္ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္တင္ဦး) သည္ လံုၿခံဳေရး သေဘာတရားကို နားလည္ထားေသာေၾကာင့္ အထူး ဦးေႏွာက္ေျခာက္စရာ ျဖစ္ခဲ့ရသည္။
ရန္ကုန္နယ္နိမိတ္အတြင္း႐ွိ ေသနတ္ကိုင္တပ္ရင္း (၄) ႏွင့္တကြ အျခားေသနတ္ကိုင္တပ္ရင္းမ်ားမွ ရသမွ်အင္အားကို ရယူျခင္း၊ လက္နက္ႀကီးမ်ားမွ စ၍ လက္နက္ခဲယမ္း မီးေက်ာက္မ်ား ျဖည့္ဆည္းျခင္း၊ သံခ်ပ္ကာကားတပ္မွ ဘရင္းကရီယာကားမ်ား တြဲဖက္ထား႐ွိျခင္း စသည္မ်ားကို ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။
တပ္တြင္းလံုၿခံဳေရးႏွင့္တကြ တပ္ျပင္တစ္၀ိုက္ လံုၿခံဳေရးအတြက္ပါ အထူးစီစဥ္ေဆာင္႐ြက္ခဲ့ၾကသည္။
ထိန္းသိမ္းထားသူမ်ားအား အျခားႏိုင္ငံတစ္ခုခုမွ စစ္သေဘၤာျဖင့္ ပင္လယ္၀အထိ လာေရာက္ၿပီး ႐ုတ္တရက္ “ဟယ္လီဘြန္း” စစ္ဆင္ေရးမ်ိဳး ျပဳလုပ္ၿပီး ကယ္တင္ရန္ ႀကိဳးစားမႈမ်ား႐ွိႏုိင္ေသာေၾကာင့္ အေရးေပၚတန္ျပန္တိုက္ခိုက္ရန္မ်ားကိုပါ စစ္ေထာက္လွမ္းေရး မွဴး႐ုံးမွ ေလ့က်င့္ ျပင္ဆင္ထားခဲ့သည္။
လံုၿခံဳေရးကို အတြင္းစည္းလံုၿခံဳေရး၊ အျပင္စည္းလံုၿခံဳေရးအျဖစ္ ခြဲျခားၿပီးေဆာင္႐ြက္ေစခဲ့သည္။
ထိုသို႔ ေဆာင္႐ြက္ရာတြင္ အတြင္းအျပင္အားလံုး၌ အင့္ကာဘာေခၚ ေထာက္လွမ္းေရးစနစ္ အရ ေထာက္လွမ္းေရး အမႈထမ္းမ်ားပစၥည္း ကိရိယာမ်ား သံုးလ်က္ လည္းေကာင္း၊ လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႕မ်ားကို တည္ၿငိမ္ကင္းမ်ား၊ လႈပ္႐ွားကင္းမ်ား အျဖစ္ ထား႐ွိ၍ လည္းေကာင္း၊ အေသးစိတ္ေဆာင္႐ြက္ ခဲ့ပါသည္။ ဤသို႔လုံၿခံဳေရးစနစ္ကို တိက်စြာ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္႐ြက္ႏုိင္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ဗိုလ္မွဴးတင္ဦးသည္ ေနာင္တြင္ အထြတ္အထိပ္ ရာထူးႀကီးမ်ားရ႐ွိကာ သမၼတဦးေန၀င္း၏ စစ္ဘက္ လက္ေထာက္အျဖစ္ ခန္႔ထားျခင္း ခံရသည္ဟု ၎၏စာတမ္း၌ ေဖာ္ျပထားပါသည္။
● ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီ၏ ေၾကညာခ်က္
စစ္တပ္မွ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ မတ္လ ၂ ရက္ေန႔တြင္ အာဏာသိမ္းပိုက္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ယင္းသို႔အာဏာသိမ္းရာတြင္ မေတာ္တဆ ထိခိုက္ေသဆံုးမႈ တစ္ခုမွအပ ေခ်ာေမာေအာင္ျမင္စြာ ေဆာင္႐ြက္ႏုိင္ခဲ့သည္။
မတ္လ ၂ ရက္ နံနက္ ၀၇း၁၅ နာရီခန္႔တြင္ လံုၿခံဳေရးႏွင့္ စစ္ဆင္ေရး တာ၀န္ယူရေသာ တာ၀န္ခံအားလံုးက ညႊန္ၾကားခ်က္အတုိင္း ေခ်ာေမာေအာင္ျမင္စြာ အာဏာသိမ္းၿပီးေၾကာင္း ကာကြယ္ေရးဦးစီး ခ်ဳပ္႐ုံးတြင္ အစီရင္ခံျခင္း၊ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေန၀င္းအိမ္သို႔ သြားေရာက္အစီအရင္ခံျခင္းကိစၥမ်ား ျပဳလုပ္ၾကသည္။
ထို႔ေနာက္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္က တုိင္းျပည္သို႔ စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းလုိက္သည့္အေၾကာင္း ေၾကညာရန္ကိစၥ၊ ႏိုင္ငံျခားေရး၀ါဒ ထုတ္ျပန္ရန္ကိစၥ၊ ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီႏွင့္ အစိုးရသစ္ဖြဲ႕စည္းရန္ကိစၥ၊ ျပည္နယ္မ်ားကိစၥ၊ ပါလီမန္ဖ်က္သိမ္းရန္ကိစၥ အ၀၀ကို ေဆြးေႏြးညႇိႏႈိင္း ဆုံးျဖတ္ရန္ မတ္လ ၂ ရက္ေန႔တြင္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္႐ုံး အစည္းအေ၀း ခန္းမသို႔ ေအာက္ပါပုဂၢိဳလ္မ်ားကို ပထမဆံုးအႀကိမ္ ေခၚယူခဲ့သည္။
(၁) ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ေအာင္ႀကီး ဒုတိယကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ (ၾကည္း)
(၂) ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္သန္းေဖ ဒုတိယကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ (ေရ)
(၃) ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ တီကလစ္ ဒုတိယကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ (ေလ)
(၄) ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ တင္ေဖ စစ္ေထာက္ခ်ဳပ္
(၅) ဗိုလ္မွဴးႀကီး သန္းစိန္ စစ္ဦးစီး ဗိုလ္မွဴးႀကီး
(၆) ဗိုလ္မွဴးႀကီး ေက်ာ္စိုး စစ္ရာထူးခန္႔အတြင္း၀န္
(၇) ဗိုလ္မွဴးႀကီး ေစာျမင့္ နယ္ျခားေဒသအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးခ်ဳပ္
(၈) ဦးသီဟန္ စစ္ပစၥည္း၀ယ္ယူေရးညႊန္ၾကားေရး၀န္
(၉) ဒုတိယဗိုလ္မွဴးႀကီးဘနီ ဆက္သြယ္ေရးညႊန္ၾကားေရးမွဴး
အစည္းအေ၀းတြင္ တုိင္းျပည္သို႔ ေၾကညာခ်က္တစ္ရပ္ ထုတ္ျပန္ရန္ကိစၥ ေဆြးေႏြးရာ၌ ဗိုလ္မွဴးႀကီးသန္းစိန္ (စစ္ဦးစီး ဗိုလ္မွဴးႀကီး) ယူေဆာင္လာေသာ စာမူၾကမ္းကို ေဆြးေႏြးၾကရာ လိုရင္းသို႔ မေရာက္ေသးဟု ယူဆသျဖင့္ ဦးစီးခ်ဳပ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေန၀င္းက ပယ္ခ်ခဲ့သည္။
ထိုသို႔ အာဏာသိမ္းပိုက္ၿပီးေနာက္ ျပည္တြင္းျပည္ပသို႔ ထုတ္ျပန္ရန္ အခ်က္အလက္ ႐ွာမရ၍ အႀကံအိုက္ ေနစဥ္အတြင္း ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ ေအာင္ႀကီးက ဖက္ဒရယ္မူေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စုႀကီး ၿပိဳကြဲရေတာ့မည့္ အႏၱရာယ ္႐ွိလာမည့္အတြက္ အာဏာသိမ္းပိုက္ လိုက္ရ ေၾကာင္း ျပန္လည္ေရးသား၍ တင္ျပခဲ့ရာ ယင္းကို ဗို္လ္ခ်ဳပ္ႀကီးေန၀င္းက ဖတ္ၾကည့္ကာ သေဘာက်၍ “ေအးေကာင္းတယ္၊ အဲဒီအတုိင္း အသံလႊင့္ေၾကညာမယ္” ဟု ဆိုေသာေၾကာင့္ ခ်က္ခ်င္း အသံသြင္းခဲ့ၾကသည္။
ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ကိုယ္တုိင္ တုိင္းျပည္သို႔ ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္မည့္အေၾကာင္းကိုလည္း တုိင္းျပည္သို႔ ႀကိဳတင္အသိေပးလုိက္သည္။
ဤသို႔ျဖင့္ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ မတ္လ ၂ ရက္ေန႔ နံနက္ ၈ နာရီ ၂၅ မိနစ္ အခ်ိန္တြင္ ကရင္ပိုင္းအစီအစဥ္ထုတ္လႊင့္ေနစဥ္ ႐ုတ္တရက္ ရပ္၍ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေန၀င္းကိုယ္တုိင္ အသံလႊင့္႐ုံမွတဆင့္ တုိင္းျပည္သို႔ -
--“ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္၏ အထူးယိုယြင္းလာေသာ အေျခအေနဆိုးကို ထိန္းသိမ္းေစေသာငွာ ဗမာ့တပ္မေတာ္မွ တာ၀န္ယူ ေစာင့္ေ႐ွာက္လုိက္ၿပီျဖစ္ေၾကာင္း။
--အရပ္ရပ္႐ွိ တုိင္းသူျပည္သား ရဟန္း၊ ႐ွင္၊ လူ အမ်ားသည္ ေၾကာင့္ၾကစိုးရိမ္ပူပန္ျခင္း မျဖစ္ၾကဘဲ ခါတိုင္း သာမန္အခ်ိန္ကဲ့သို႔ စိတ္လက္ ေအးခ်မ္းစြာ မိမိတို႔ လုပ္ငန္းေဆာင္တာမ်ားကို ဆက္လက္လုပ္ကိုင္ေဆာင္႐ြက္ရန္ တုိက္တြန္းပါေၾကာင္း။
-- အစိုးရအမႈထမ္း အရာထမ္းမ်ားသည္လည္း မိမိတို႔တာ၀န္ ၀တၱရားမ်ားကို မပ်က္မကြက္ ဆက္လက္ေဆာင္႐ြက္ၾကေစလိုေၾကာင္း။
--အထူးသျဖင့္ ပညာေရးဆုိင္ရာ တာ၀န္ခံမ်ားႏွင့္ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားမ်ားသည္ မိမိတို႔ စစ္ေဆးေျဖဆိုေနဆဲ ကိစၥမ်ားကို မပ်က္မကြက္ ဆက္လက္ ေဆာင္႐ြက္သြားရန္ တုိက္တြန္းပါေၾကာင္း” ထုတ္ျပန္ေၾကညာခဲ့သည္။
ထိုေန႔ နံနက္ပိုင္းမွာပင္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီကို ေအာက္ပါအတုိင္း ဖြဲ႕စည္းလုိက္သည္-
၁။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေန၀င္း (ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္) – ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီဥကၠ႒
၂။ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ေအာင္ႀကီး (ဒုတိယကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္-ၾကည္း) – အဖြဲ႕၀င္
၃။ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္သန္းေဖ (ဒုတိယကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္-ေရ) – အဖြဲ႕၀င္
၄။ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ တီကလစ္ (ဒုတိယကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္-ေလ) – အဖြဲ႕၀င္
၅။ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ တင္ေဖ (စစ္ေထာက္ခ်ဳပ္) - အဖြဲ႕၀င္
၆။ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္စန္းယု (တုိင္းမွဴး၊ အေနာက္ေျမာက္တုိင္းစစ္ဌာနခ်ဳပ္) – အဖြဲ႕၀င္
၇။ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္စိန္၀င္း (တိုင္းမွဴး၊ အလယ္ပိုင္းတိုင္းစစ္ဌာနခ်ဳပ္) – အဖြဲ႕၀င္
၈။ ဗိုလ္မွဴးႀကီးေသာင္းၾကည္ (တုိင္းမွဴး၊ အေ႐ွ႕ေတာင္တုိင္းစစ္ဌာနခ်ဳပ္) – အဖြဲ႕၀င္
၉။ ဗိုလ္မွဴးႀကီးၾကည္ေမာင္ (တုိင္းမွဴး၊ အေနာက္ေတာင္တုိင္းစစ္ဌာနခ်ဳပ္) – အဖြဲ႕၀င္
၁၀။ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ေမာင္ေ႐ႊ (တုိင္းမွဴး၊ အေ႐ွ႕ပိုင္းတုိင္းစစ္ဌာနခ်ဳပ္) – အဖြဲ႕၀င္
၁၁။ ဗိုလ္မွဴးႀကီး သန္းစိန္ (စစ္ဦးစီးဗိုလ္မွဴးႀကီး) – အဖြဲ႕၀င္
၁၂။ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ေက်ာ္စိုး (စစ္ရာထူးခန္႔အတြင္း၀န္) – အဖြဲ႕၀င္
၁၃။ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ေစာျမင့္ (နယ္ျခားေဒသအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးခ်ဳပ္) – အဖြဲ႕၀င္
၁၄။ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ ခ်စ္ၿမိဳင္ (တြဲဖက္စစ္ေထာက္ခ်ဳပ္) – အဖြဲ႕၀င္
၁၅။ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ခင္ညိဳ (ေလ့က်င့္ေရးညႊန္ၾကားေရးမွဴး) – အဖြဲ႕၀င္
၁၆။ ဗိုလ္မွဴးႀကီး လွဟန္ (ေဆး၀န္ထမ္းညႊန္ၾကားေရးမွဴး) – အဖြဲ႕၀င္
၁၇။ ဗိုလ္မွဴးႀကီး တန္ယုဆိုင္ (ဒုတိယရဲတပ္ခ်ဳပ္၊ ျပည္ေစာင့္ရဲတပ္ဌာနခ်ဳပ္) – အဖြဲ႕၀င္တို႔ ျဖစ္ၾကသည္။
တဆက္တည္း ထိုေန႔မွာပင္ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီသည္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအစိုးရအဖြဲ႕ကို ဖြဲ႕စည္းလုိက္ေၾကာင္း ေၾကညာခဲ့သည္။ အစိုးရအဖြဲ႕တြင္ - ၁။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေန၀င္း – ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီဥကၠ႒၊ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာန၊ ဘ႑ာေရးႏွင့္အခြန္ေတာ္၀န္ႀကီးဌာန။ ၂။ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ ေအာင္ႀကီး – ကုန္သြယ္မႈႏွင့္ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာန၊ စက္မႈလက္မႈ၀န္ႀကီးဌာန။ ၃။ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ တင္ေဖ – လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳးေရးႏွင့္ သစ္ေတာေရးရာ၀န္ႀကီးဌာန၊ သမ၀ါယမ ႏွင့္ ကုန္စည္ျဖန္႔ျဖဴးေရး၀န္ႀကီးဌာန။
၄။ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ သန္းေဖ – ပညာေရး၀န္ႀကီးဌာန၊ က်န္းမာေရး၀န္ႀကီးဌာန။
၅။ ဦးသီဟန္ – ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာန၊ အလုပ္သမား၀န္ႀကီးဌာန၊ အိမ္ရာေဆာက္လုပ္ေရး၀န္ႀကီးဌာန၊သတၱဳတြင္း၀န္ႀကီးဌာန။
၆။ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ေက်ာ္စိုး – ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးဌာန၊ လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရး၀န္ႀကီးဌာန။
၇။ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ေစာျမင့္ – ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးဌာန၊ ယဥ္ေက်းမႈ၀န္ႀကီးဌာန။
၈။ ဒုတိယဗိုလ္မွဴးႀကီး ဘနီ – လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာန။ တို႔ ပါ၀င္သည္။
ေၾကညာခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပမထားေသာ ၀န္ႀကီးဌာနမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ မည္သည့္၀န္ႀကီးဌာနက ပူးေပါင္းတာ၀န္ယူ ေဆာင္႐ြက္သြားမည္ကို ဆက္လက္ေၾကညာမည္ဟုလည္း ဆိုသည္။ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီ၏ တာ၀န္ေပးခ်က္အရ ၀န္ႀကီးဌာနမ်ားကို တာ၀န္ယူၾကသည္။ ပုဂၢိဳလ္မ်ားသည္ ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္သည့္ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ မတ္လ ၂ ရက္ေန႔ မြန္းလြဲပိုင္းအခ်ိန္တြင္ သက္ဆိုင္ရာ ၀န္ႀကီးဌာနအသီးသီးသို႔ သြားေရာက္လက္ခံတာ၀န္ယူေဆာင္႐ြက္ၾကရမည္ဟုလည္း ဆိုသည္။
၁၉၆၂ ခုႏွစ္ မတ္လ ၅ ရက္ေန႔တြင္ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီသည္ ေၾကညာထားသည့္အတုိင္း က်န္႐ွိေနေသးေသာ ၀န္ႀကီးဌာနမ်ားကို ထပ္မံတာ၀န္ခြဲေ၀သတ္မွတ္ေပးခဲ့သည္။ မူလတာ၀န္တြင္ ထပ္မံတာ၀န္ေပးခဲ့ေသာ ၀န္ႀကီးဌာနမ်ားမွာ-
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေန၀င္း – ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္႐ုံး၊ အမ်ိဳးသားစီမံကိန္း၀န္ႀကီးဌာန
ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ ေအာင္ႀကီး – ပစၥည္းေထာက္ပံ့ေရး၀န္ႀကီးဌာန
ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ တင္ေဖ – လယ္ယာေျမႏိုင္ငံပိုင္ ျပဳလုပ္ေရး၀န္ႀကီးဌာန
ဦးသီဟန္ - ျပည္သူ႔လုပ္ငန္းဌာနႏွင့္ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးဌာနမ်ားကို အိမ္ရာေဆာက္လုပ္ေရး ၀န္ႀကီးဌာနႏွင့္ ပူးေပါင္းအုပ္ခ်ဳပ္သြားရန္
ဗိုလ္မွဴးႀကီး ေက်ာ္စိုး -
(က) ဒီမိုကေရစီေဒသႏၱရအုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ ေဒသႏၱရအဖြဲ႕မ်ား၀န္ႀကီးဌာန
(ခ) သာသနာေရးႏွင့္ လူမႈ၀န္ထမ္း၀န္ႀကီးဌာနမွ သာသနာေရးဌာနမ်ားကို အုပ္ခ်ဳပ္ေဆာင္႐ြက္သြားရန္
(ဂ) အမ်ိဳးသားမွတ္ပံုတင္ေရးဌာနကို လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရး၀န္ႀကီးဌာနႏွင့္ ပူးေပါင္းအုပ္ခ်ဳပ္သြားရန္
ဗိုလ္မွဴးႀကီး ေစာျမင့္ -
(က) ကယ္ဆယ္ေရး၊ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးႏွင့္ အမ်ိဳးသားစည္းလံုးညီညြတ္ေရး၀န္ႀကီးဌာန
(ခ) လူမႈ၀န္ထမ္းႏွင့္သာသနာေရး၀န္ႀကီးဌာနမွ လူမႈ၀န္ထမ္းဌာနမ်ားကို အုပ္ခ်ဳပ္သြားရန္
ဒုတိယဗိုလ္မွဴးႀကီး ဘနီ – သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးဌာနမ်ားကို လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာနႏွင့္ ပူးေပါင္းအုပ္ခ်ဳပ္သြားရန္ တို႔ ျဖစ္သည္။
(တန္ဘိုးရွိေသာသမိုင္း၀င္ကိစၥျဖစ္၍၊ပိုင္ရွင္post deleteလုပ္လွ်င္
၊ေပ်ာက္
သြားမည္စိုးသျဖင့္၊Ko Kyaw Gyiထံမွတစ္ဆင့္ေဖာ္ျပပါသည္။)
Credit >> photo - AFPAP & Author - Than Win Hlaing

Rangoon before c1948

Rowe

Rangoon c 1962

Vehicles and pedestrians throng a street leading to Sule Pagoda, Rangoon, Burma. circa 1962

High Court on the left and Fyche park on the right. Early 20th century

Dalhousie Park (now Bogyoke Aung San Park)

Dalhousie Park (now Bogyoke Aung San Park) was created by the British to plans drawn up in 1856 by William Scott of the Calcutta Botanic Gardens. It was named after Lord Dalhousie who was Governor General of India from 1848 to 1856.The park was laid out around the Kandawgyi Lake, known then as the Royal Lake, one of two lakes in northern Rangoon east of the Shwe Dagon Pagoda. This is a view of the edge of the lake showing the drive which encircled it. The park was a popular subject for photographers in Rangoon for the picturesque vistas of water and landscape it gave.

..Local man, bicycle, Volkswagen Bug, Rangoon, Burma(1959)

.Dalhousie Road- Rangoon; Burma(1910)

ရန္ကုန္ ၁၉၆၁

၁၈၇၅ခုရန္ကုန္ခရစ္ယာန္ဘုရားေက်ာင္း

A very early aerial view of Rangoon c. 1920.

The old municipal offices at Ripon Hall (now the site of YCDC and City Hall) and the Rowe and Co. department store are clearly visible to the right of the Sule Pagoda. The Sule Pagoda itself is surrounded by trees, not shops.

The streets of Rangoon were designed to capture the wind coming from the sea and to provide shade throughout the day to pedestrians walking along its wide pavements. It was in 1920 the most modern and beautiful city in southeast Asia and could be again.

The old Rangoon railway station

The old Rangoon railway station. Built in 1877 and destroyed during World War Two.

Upper Pazundaung- Rangoon; Burma(1920?)

`အထက္-ပုဇြန္ေတာင္ လိုကယ္ရထား လက္မွတ္ရုံ(၁၉၂၀?)``
.....Upper Pazundaung- Rangoon; Burma(1920?)

`ေရႊတိဂုံ(၁၉၃၇)``

`ေရႊတိဂုံ(၁၉၃၇)``
....ပုံပါ လိုင္းကားမွာ `ပုဇြန္-တံဆိပ္` ဘတ္ကားတစ္စီး ေပေလာ။
....Shwedagon Pagoda- Rangoon; Burma(1937)

`ရန္ကုန္- လိုကယ္ရထား လက္မွတ္ရုံ(၁၉- -)`` ....Rangoon Suburban Local Booking Office; Burma(19- -)